Nawet w przypadku niebezpiecznych odpadów medycznych należy unikać spalania na rzecz np. autoklawowania – wskazuje jasno Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Bo spalanie odpadów powoduje emisje szkodliwych pyłów, dioksyn i furanów.
➡️ WHO rekomenduje aby odpady medyczne były poddawane procesom sterylizacji i następnie przetwarzane, a nie spalane.
➡️ Aż 85% odpadów medycznych to odpady ogólne, zbliżone do komunalnych, tylko 15% to niebezpieczne.
➡️ Alternatywy dla spalania to autoklawowanie, mikrofale, obróbka parą. Jak podkreśla WHO, minimalizują one powstawanie i uwalnianie chemikaliów lub niebezpiecznych emisji.
➡️ Stanowisko WHO jest zgodne z wytycznymi Unii Europejskiej, która w Dyrektywie 2020/852 (dotyczącej tzw. Taksonomii), stwierdza jednoznacznie, że spalarnie odpadów wyrządzają poważne szkody środowiskowe.
W ostatnim czasie głośno jest o dwóch spalarniach odpadów niebezpiecznych w Sycowie i Bydgoszczy. Miałyby być w nich spalane m.in. odpady medyczne. Tego typu odpady, co całkowicie zrozumiałe, budzą duże obawy społeczne, więc wizja ich spalania może wydawać się najlepszym rozwiązaniem. Tak jednak nie jest.
Nawet w przypadku niebezpiecznych odpadów medycznych, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) jednoznacznie rekomenduje aby preferować „bezpieczne i przyjazne dla środowiska przetwarzanie niebezpiecznych odpadów medycznych (np. przez autoklawowanie, mikrofalowanie, obróbkę parą zintegrowaną z mieszaniem wewnętrznym i obróbkę chemiczną) ponad spalanie”.
Autoklawowanie to sprawdzona metoda, jaką stosuje się od dzięsiątków lat np. do sterylizacji narzędzi chirurgicznych.
WHO zwraca także uwagę, że aż 85% całości odpadów medycznych stanowią odpady ogólne, porównywalne z odpadami domowymi. Odpady niebezpieczne to zaledwie 15% odpadów medycznych. Kluczowe jest więc – tak jak przy odpadach komunalnych – odpowiednie sortowanie tych odpadów.
Powody jakie wskazuje WHO aby unikać spalania są takie same jak przy spalarniach odpadach komunalnych. Spalarnie są szkodliwe środowiskowo oraz powodują emisje szkodliwych pyłów, metali ciężkich, a także toksycznych dioksyn i furanów.
Jak wykazują badania naukowe, które niejednokrotnie tu przytaczaliśmy, stałe wystawienie na szkodliwe oddziaływanie dioksyn, nawet na teoretycznie bezpiecznym poziomie, skutkuje podwyższonym poziomem zachorowań na groźne nowotwory i wyższą śmiertelnością.
Ponadto przewożenie niebezpiecznych, niewysterylizowanych odpadów do spalarni, nawet gdy ostatecznie odpady te zostaną spalone, wiąże się również z realnymi zagrożeniami związanymi z transportem tymi samymi samochodami i w tych samych pojemnikach, załadunkiem i rozładunkiem, segregacją. Tymczasem szpitale w naszym kraju powszechnie zrzucają unieszkodliwianie odpadów na zewnętrzne firmy.
Co należy więc robić z odpadami według WHO? To samo co z odpadami komunalnymi: przede wszystkim minimalizować ich ilość, sortować i poddawać recyklingowi (oczywiście po sterylizacji), a nie wszystkie jak leci przewozić do spalarni i spalać.
To zbieżne ze stanowiskiem Unii Europejskiej, która również jasno wskazuje taką hierarchię postępowania z odpadami i która w Dyrektywie UE 2020/852 (dotyczącej tzw. Taksonomii) stwierdza jednoznacznie, że spalarnie odpadów wyrządzają poważne szkody środowiskowe.
➡️ Rekomendacje WHO w zakresie odpadów medycznych:
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/health-care-waste
➡️ Dowody naukowe na szkodliwość spalarni odpadów (w materiale linki do badań):
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/234510238834125
WHO rekomenduje aby unikać spalania odpadów
