Kolejne kraje idą w kierunku Zero Waste, tymczasem w Polsce… chce się budować kolejne spalarnie śmieci…
➡️ Od 1 stycznia we Francji obowiązuje zakaz wyrzucania i niszczenia niesprzedanych produktów niespożywczych
➡️ Wprowadzono także zakaz sprzedawania owoców i warzyw w jednorazowych opakowaniach z tworzyw sztucznych
➡️ Na Słowacji od wczoraj obowiązuje rozszerzony system kaucyjny, który obejmuje butelki szklane, plastikowe i puszki.
➡️ W Polsce mamy zaś wysyp pomysłów budowy spalarni śmieci – rozwiązań rodem z lat 60. i 70. ubiegłego wieku…
♻️ Nowy Rok to zwyczajowy moment wprowadzania przełomowych zmian prawa. Nie inaczej jest w tym roku. We Francji od 1 stycznia produceni, importerzy i sprzedawcy nie będą już mogli wyrzucać i niszczyć niesprzedanych produktów niespożywczych – elektroniki, ubrań, mebli, artykułów higienicznych i kosmetyków, książek, czy przyborów szkolnych. Takich, które nie zostały sprzedane lub zostały zwrócone, ale są w dobrym stanie. To element ustawy antyodpadowej.
Chciałoby się zapytać: jak to wyrzucać i niszczyć? Niestety to częsta praktyka firm, bo tak im się zwyczajnie bardziej „opłaca”.
Jak wyjaśnia Szymon Bujalski, firmom często „taniej jest coś wyprodukować, przetransportować i w przypadku braku sprzedaży wyrzucić (często na innym kontynencie) bądź spalić, niż przechowywać w magazynie. Firmy wolą też zamówić więcej i nie sprzedać, niż zamówić mniej i pozbawić się większego potencjalnego zysku.”
Tymczasem większość tych produktów mogłaby z powodzeniem zostać wykorzystana lub przetworzona. Ma do tego zmusić nowe prawo, pod karą grzywny.
♻️ To niejedyna zmiana wprowadzona od 1 stycznia 2022 r. we Francji. Wczoraj wszedł w życie zakaz pakowania większości warzyw i owoców w opakowania z tworzyw sztucznych. Szacuje się, że obecnie ponad 1/3 warzyw i owoców we Francji pakowana jest w plastik. Zakazem objętych zostało kilkadziesiąt produktów m.in. ogórki, cytryny, pomarańcze. Ich lista będzie co roku zwiększana. Ma to na celu ograniczenie niepotrzebnych odpadów, a docelowo całkowite wyeliminowanie jednorazowych opakowań do 2040 roku.
♻️ Przypomnijmy, że w połowie ubiegłego roku w większości europejskich krajów wprowadzono zakaz jednorazowych opakowań do żywności z tworzyw sztucznych.
Jak podaje Rzeczpospolita we Francji jeszcze w tym roku, w przestrzeni publicznej mają pojawić się fontanny z wodą pitną, by ograniczyć ilość plastikowych butelek, a gazety i czasopisma nie będą pakowane w plastikowe folie ochronne. W restauracjach fast food nie będzie już darmowych plastikowych zabawek w zestawach dla dzieci.
♻️ Duże zmiany postępują także u naszych południowych sąsiadów – na Słowacji. Od 1 stycznia obowiązuje tam powszechny system kaucyjny na plastikowe butelki i aluminiowe puszki. Butelki szklane, podobnie jak w Czechach, są nim objęte od dawna. Rozszerzony system kaucyjny ma być tak samo wygodny dla konsumentów jak dotychczas – butelki będzie można oddawać wprost do automatów ulokowanych w większych sklepach.
Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, w Europie (rozszerzone – dop.) systemy kaucyjne funkcjonują w: Szwecji, Danii, Finlandii, Estonii, Niemczech, Holandii, Litwie, Chorwacji, Norwegii i Islandii. Dzięki nim udaje się odzyskiwać ok. 90 proc. opakowań.
♻️ Wszystkie te zmiany to efekt jednoznaczych zmian narzuconych przez Unię Europejską, które zobowiązuje kraje członkowskie aby zmniejszać liczbę odpadów, ponownie używać, przetwarzać oraz nie zastępować składowania odpadów ich spalaniem (dyrektywa 2018/850 z 30 maja 2018 r.).
Co zaś dzieje dzieje się w Polsce?
🤬 Nadal nie mamy systemu tzw. rozszerzonej odpowiedzialności producenta (który sprawiłby, że producentom nie opłacałoby się wprowadzać na rynek opakowań trudnych bądź niemożliwych do dalszego przetworzenia).
🤬 Nadal nie funkcjonuje powszechny system kaucyjny na wszystkie opakowania po napojach (butelki szklane, plastikowe i puszki).
🤬 Zamiast skuteczniejszego sortowania i recyklingu, budowania biokompostowni, obserwujemy wysyp pomysłów budowy kolejnych spalarni odpadów.
🤬 Co gorsza, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska (o ironio!) przeznaczył 2,5 mld zł na dofinansowania budowy spalarni, choć stoi to w sprzeczności z kierunkami wyznaczonymi przez UE…
Podpisz petycję #kaucjawraca
Zero Waste – tak! Spalarnie śmieci – nie!
