Na styku Wrocławia, gmin Wisznia Mała i Długołęka firma Fortum chce wybudować spalarnię śmieci. Trwa postępowanie o wydanie decyzji środowiskowej. Zebraliśmy w „pigułce” najważniejsze argumenty przeciw.

👍 Wesprzyj nasze działania: https://zrzutka.pl/fygwaw



DLACZEGO PROTESTUJEMY?

➡️ Spalarnie to trujący przeżytek. Unia Europejska 🇪🇺 stwierdza jednoznacznie, że tego typu instalacje wyrządzają poważne szkody środowiskowe i nie wpisują się w gospodarkę o obiegu zamkniętym, są gorsze nawet niż składowanie. Badania naukowe jednoznacznie potwierdzają negatywny wpływ spalarni na ludzkie zdrowie i życie.

➡️ W wyniku spalania odpadów emitowanych byłoby rocznie ponad ok. 725 tys. ton CO2* i ponad 500 ton szkodliwych pyłów, metali ciężkich, tlenków azotu, a także niezwykle toksycznych dioksyn i furanów. Zasięg oddziaływania 80-metrowego komina rozciągałby się na wiele kilometrów, obejmując Wrocław, Długołękę i Wisznię Małą.

➡️ Spalarnie to najgorszy możliwy i najdroższy (!) sposób zagospodarowywania odpadów, a koszty poniesiemy my wszyscy, gdyż takie instalacje budowane są na 30 lat. Zamiast spalać śmieci należy zająć się problemem u źródła – redukować ilość wytwarzanych odpadów (poprzez system kaucyjny, ROP), poprawiać sortowanie i recykling.

➡️ Biokompostownie, a nie spalarnie. Radykalne zwiększenie poziomu recyklingu można osiągnąć poprzez budowę instalacji do zagospodarowania bioodpadów kuchennych oraz zielonych, które stanowią od 30 do 40 procent wszystkich wytwarzanych odpadów komunalnych. Inaczej czekają nas kary za brak realizacji obowiązków wyznaczonych przez Dyrektywę 2018/851.

➡️ W wyniku spalania odpady magicznie nie znikają, a spalarnie nie są bezawaryjne. Oprócz ton CO2 i szkodliwych zanieczyszczeń, powstają także toksyczne żużle, popioły i zużyte sorbenty – o masie ok. 30-40% pierwotnego wsadu. Awarie w spalarniach zdarzają się regularnie (na przykład awaria w Zabrzu w lutym 2021 roku), w ich trakcie często wyziewy wydobywają się bez jakiegokolwiek filtrowania.

➡️ Zgodnie ze strategią „Fit for 55”, do 2030 roku mamy osiągnąć redukcję emisji dwutlenku węgla o 55% względem 1990 r. Natomiast do 2050 r. kraje unijne mają osiągnąć neutralność klimatyczną – w oba te cele spalarnie się nie wpisują. W 2030 r. recyklingowi ma być poddawanych 60% odpadów, a do 2035 r. 65%. Do tego niezbędne są działania o które cały czas postulujemy (3xR, kompostownie), a nie budowa spalarni.

➡️ W spalarni miałoby być spalanych nawet 250 tys. ton odpadów rocznie, w tym m.in. tworzywa sztuczne, guma (czyli np. opony), lakiery, silikony, sorbenty, odpady gabarytowe, a także osad ściekowy. Tymczasem już teraz Wrocław i okoliczne gminy nie wytwarzają tylu odpadów, które zgodnie z prawem mogłby być spalone, a z biegiem lat będzie ich jeszcze mniej**.

➡️ Należy więc przypuszczać, że śmieci do tej spalarni sprowadzane byłyby z Zachodu np. z Niemiec. Śmieci z Zachodu sprowadzają nadbałtyckie spalarnie Fortum, sprowadza też spalarnia w Sztokholmie, na którą często powołują się przedstawiciele firmy. Zysk z ich spalania ma jednak jedynie spalarnia, a negatywne skutki ponosiliby wszyscy.

➡️ Lokalizacja spalarni jest fatalna – na terenach, które nigdy nie były zindustrializowane, na styku cennych przyrodniczo obszarów Natura 2000, podnóży Wzgórz Trzebnickich i planowanego uzdrowiska, przy osiedlach mieszkaniowych, 100 metrów od najbliższej działki budowlanej, a do tego na węźle S8 – jednego z najważniejszych szlaków drogowych w Polsce.

➡️ Badania naukowe z kolejnych krajów potwierdzają szkodliwy wpływ spalarni śmieci na życie i zdrowie mieszkańców. To przede wszystkim skutek emitowania przez spalarnie niezwykle toksycznych dioksyn. Te niewidoczne gołym okiem, a śmiertelnie trujące związki są nie do wyłapania przez żadne filtry. Dopiero po latach stałej ekspozycji na dioksyny skala problemu wychodzi na jaw (Francja, Szwajcaria, Włochy).

➡️ Spalarnie to brudny biznes, realizowany pod pozorem zaspokajania lokalnych wyimaginowanych potrzeb. Biznes ten nie bierze się z wytwarzania ciepła, czy energii elektrycznej. Biznesem jest odbiór śmieci, a odbiera się śmieci od tego kto zapłaci najwięcej.



WROCŁAWSKA SPALARNIA W PIGUŁCE

➡️ Plany Fortum przez długi czas były utrzymywane w tajemnicy, choć przygotowywania do budowy spalarni na styku Wrocławia, gmin Wisznia Mała i Długołęka, rozpoczęły się prawdopodobnie już w 2019 roku. Firma od początku ignoruje protesty społeczne wobec tego kuriozalnego pomysłu i stosuje greenwashing.

➡️ Przeciwko spalarni protestujemy od momentu ujawnienia tych planów w maju br. Stałe działania przeciwko spalarni prowadzi Komitet Społeczny STOP wrocławskiej spalarni i około 300 osób, w tym szereg specjalistów, a popiera nas kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców Wrocławia, gmin Wisznia Mała i Długołęka.

➡️ Dzięki naszym działaniom (wpisy w mediach społecznościowych, plakaty, bannery, protesty, happeningi, wywiady, spotkania z samorządowcami i politykami itd.), przy wsparciu organizacji ekologicznych, udało się doprowadzić do zjednoczonego sprzeciwu władz samorządowych i mieszkańców.

➡️ Apele do Fortum o wycofanie się z budowy spalarni wydali wspólnie Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk, Wójt gminy Wisznia Mała Jakub Bronowicki i Wójt Gminy Długołęka Wojciech Błoński, a także Rada Miejska Wrocławia, Rada Gminy Wisznia Mała, Rada Gminy Długołęka, Zarząd Powiat Wrocławski, a nawet Burmistrz Trzebnicy Marek Długozima.

➡️ Apele te nie mają co prawda statusu decyzji administracyjnej, ale są bardzo ważne gdyż Fortum nie może już dłużej narzucać narracji, że ta spalarnia jest pożądana przez władze lokalne, bo tak nie jest.

➡️ Działania polskiego oddziału Fortum zostały opisane w bezprecedensowym tzw. „Liście czterdziestu profesorów”, sygnowanym przez profesorów wrocławskich uczelni, wystosowanym do centrali Fortum w Finlandii. Jednoznacznie negatywną ekspertyzę w tej sprawie wydał także interdyscyplinarny zespół wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego.

➡️ Sprawą spalarni zainteresowaliśmy nawet wiceministra klimatu i ochrony środowiska. Zawiadomiliśmy także rząd Finlandii oraz Komisję Europejską. Nie spoczniemy dopóki nie zablokujemy tego fatalnego projektu, obliczonego jedynie na zysk prywatnej spółki, a nie realne rozwiązywanie problemów z odpadami.

➡️ Gmina Długołęka zaskarżyła Uchwałę Rady Gminy Wisznia Mała dotyczącej zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszarów położonych w miejscowościach Biskupice oraz Rogoż – MPZP BISKUPICE II – ROGOŻ CENTRUM, która umożliwiła planowanie omawianej spalarni.

➡️ Trwa postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o środowiskowych oddziaływaniach dla spalarni. W postępowaniu, w charakterze stron, w naszym imieniu występują organizacje lokalne i ekologiczne, w tym Stowarzyszenie Nasze Pawłowice i Ramiszów, Towarzystwo na rzecz Ziemi, Stowarzyszenie Mieszkańców Gminy Wisznia Mała „Integracja” oraz Stowarzyszenie EKO-UNIA.

➡️ To już trzecia próba budowy spalarni śmieci w rejonie Wrocławia? Pierwszą podjęto jeszcze w… 1996 roku. Następną w 2017. Protesty spowodowały, że nic z tego nie wyszło. Co więcej Rafał Dutkiewicz, prezydent Wrocławia 2002-2018 wydał jednoznaczne oświadczenie, że nigdy nie wyrażał i nie wyrazi zgody na powstanie spalarni śmieci we Wrocławiu.



ZJEDNOCZONY SPRZECIW WŁADZ SAMORZĄDOWYCH

Stanowiska sprzeciwiające się budowie spalarni wydali:
➡️ Wójt gminy Wisznia Mała Jakub Bronowicki
➡️ Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk
➡️ Wójt Gminy Długołęka Wojciech Błoński
➡️ Rada Miejska Wrocławia
➡️ Rada Gminy Wisznia Mała
➡️ Rada Gminy Długołęka
➡️ Burmistrz Trzebnicy Marek Długozima
➡️ Zarząd Powiatu Wrocławskiego
➡️ Rada Osiedla Pawłowice i inne rady wrocławskich osiedli



Wszystkie stanowiska zawierają wyraźny sprzeciw wobec budowy spalarni w gm. Wisznia Mała, a także apel do inwestora o zaniechanie swoich planów.

✍️ W kilku dokumentach inwestor jest wprost nawoływany do wycofania złożonego w Urzędzie Gminy w Wiszni Małej wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
✍️ Stanowiska podkreślają istnienie społecznego protestu wobec spalarni. Poparcie dla sprzeciwiającej się tej inwestycji społeczności wyrazili Prezydent Wrocławia oraz wójtowie gmin Wisznia Mała oraz Długołęka.
✍️ Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk w swoim indywidualnym oświadczeniu stwierdził, że „inwestowanie wbrew woli mieszkańców, którzy sąsiadować mieliby z instalacją uważ[a] za niewłaściwe”.
✍️ Rada Miejska Wrocławia podniosła w swoim stanowisku temat braku transparentności i jawności w sposobie procedowania inwestycji przez firmę Fortum.
✍️ W stanowiskach Zarządu Powiatu Wrocławskiego oraz Burmistrza Trzebnicy znalazły się zapisy o zagrożeniach, jakie niosą spalarnie dla środowiska lub zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców.
✍️ W dokumentach znalazły się również stwierdzenia, że spalarnie nie wpisują się w Gospodarkę o Obiegu Zamkniętym, są ponadto kwalifikowane jako przedsięwzięcie zawsze znacząco oddziałujące na środowisko.
✍️ W niektórych odwołano się do unijnej polityki odpadowej, w myśl której – ze względów środowiskowych – nie należy zastępować składowania spalaniem.

Wykaz stanowisk:

1️⃣ Oświadczenie Prezydenta Wrocławia ws. planowanej inwestycji firmy Fortum (1 czerwca 2021 r.)
2️⃣ Oświadczenie Wójta Gminy Wisznia Mała w sprawie planowanej budowy elektrociepłowni (9 czerwca 2021 r.)
3️⃣ Wspólne oświadczenie Prezydenta Wrocławia oraz Wójtów Długołęki i Wiszni Małej (17 czerwca 2021 r.).
4️⃣ Stanowisko nr XL/7/21 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 18 czerwca 2021 r. w sprawie sprzeciwu budowy elektrociepłowni na południowo-wschodnim krańcu gminy Wisznia Mała w bezpośrednim sąsiedztwie gminy Wrocław.
5️⃣ Stanowisko Rady Gminy Wisznia Mała w sprawie sprzeciwu wobec budowy przez Fortum Power and Heat Polska Sp. z o.o. we Wrocławiu elektrociepłowni na terenie gminy Wisznia Mała (30 czerwca 2021 r.).
6️⃣ Oświadczenie Burmistrza Gminy Trzebnica z dnia 12 lipca 2021 r. w sprawie planowanej budowy spalarni odpadów w gminie Wisznia Mała.
7️⃣ Apel o rezygnację z planów budowy przez Fortum POWER and HEAT Polska Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu elektrociepłowni na terenie gminy Wisznia Mała (Uchwała Nr XXXIII/384/21 Rady Gminy Długołęka z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie przyjęcia apelu o rezygnację z planów budowy elektrociepłowni na terenie Gminy Wisznia Mała).
8️⃣ Stanowisko Zarządu Powiatu Wrocławskiego z dnia 26 lipca 2021 r. w sprawie planowanej budowy spalarni odpadów na terenie gminy Wisznia Mała, w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości Ramiszów gmina Długołęka.
9️⃣ Uchwała Rady Osiedla Pawłowice nr III/8/21 z dnia 28 listopada 2021 r. w której wzywa firmę Fortum do rezygnacji z planów budowy spalarni we Wrocławiu i jego okolicy – zarówno obecnie, jak i w przyszłości. Uchwałę w tej sprawie podjęła także Rada Osiedla PsiePole – Zawidawie.

Tak szeroki, zjednoczony, sprzeciw władz samorządowych nie miał jeszcze miejsca w przypadku żadnej innej spalarni śmieci procedowanej w naszym kraju.



KONFLIKT SPOŁECZNY

💪 Konflikt społeczny opiera się na walce dobra ze złem, przeciwstawiamy najnowsze osiągnięcia nauki z poglądami sprzed kilku dekad. To walka o prawo do życia w zdrowym, czystym środowisku vs. brudny biznes na śmieciach.

👉 Tak szeroki opór społeczny może skłaniać do założenia z góry, że jest wynikiem braku odpowiedniej wiedzy. W tej sprawie tak nie jest. Po naszej stronie są dyrektywy EU, udowodniona szkodliwość spalarni, kryzys klimatyczny i konieczność odchodzenia od emisji, autorytety naukowe, wyniki niezależnych badań, a także – a może przede wszystkim – jednoznacznie przeciwne inwestycji stanowiska władz samorządowych.

🤝 Po naszej stronie są też konkretne pomysły, co należy poprawić w systemie gospodarowania odpadami, które mają swe źródło we współpracy z polskimi i europejskimi organizacjami ekologicznymi, zajmującymi się Gospodarką Obiegu Zamkniętego i Zero Waste. Wspólnie z nimi wystosowaliśmy propozycję nieodpłatnej pomocy do władz Wrocławia.

👎 Po stronie firmy, która chce wybudować spalarnię są natomiast działania w ukryciu, lekceważenie opinii publicznej, lekceważenie dowodów naukowych, cyniczne manipulacje, motywacja biznesowa, a nie środowiskowa. A do tego pomijanie faktu, że to jest najdroższy sposób zagospodarowywania odpadami, który z pewnością zostanie w najbliższym czasie dodatkowo objęty opłatami za emisje CO2, co przełoży się na wzrost opłat za odbiór śmieci dla mieszkańców. 🤬

😲 Olbrzymia skala tego konfliktu wynika z tego, że jesteśmy społeczeństwem coraz bardziej świadomym wyznań jakie stawia przed nami kryzys klimatyczny, oczekujemy realnych działań. Oczekujemy życia w czystym środowisku. Boimy się o swoje zdrowie. Przeciwko sobie mamy jednak wyrachowany międzynarodowy koncern, olbrzymie środki na greenwashing i lobbing.

😎 To największy sprzeciw wobec tego typu instalacji w kraju. Materiały publikowane na samym tylko profilu STOP wrocławskiej spalarni w serwisie Facebook przekroczyły już zasięg ponad 250 tys. osób (!).



ℹ️ „Śmieci to trzeci najlepszy marżowo biznes na świecie, po broni i narkotykach.” – mówił w wywiadzie dla Business Insidera Bernard Skiba, ekspert rynku odpadów.

Spalarnie to brudny biznes, realizowany pod pozorem zaspokajania lokalnych wyimaginowanych potrzeb. Biznes ten nie bierze się z wytwarzania ciepła, czy energii elektrycznej. Biznesem jest odbiór śmieci, a odbiera się śmieci od tego kto zapłaci najwięcej. Nie dopuścimy do tego!



👍 Możecie wspomóc nasze działania nie tylko przez Zrzutkę, ale także przelewem na konto:

Stowarzyszenie Nasze Pawłowice i Ramiszów
ul. Forsycjowa 1051-253 Wrocław
Konto nr 31 1240 6768 1111 0010 3650 2344
Z dopiskiem: na cele statutowe
Dziękujemy!!!



LINKI DO MATERIAŁÓW:

➡️ Wywiad z dr inż. Bogdanem Sedlerem na temat spalarni:https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/videos/652989156074870/

➡️ Kolejne kraje przekonują się o zgubnym wpływie spalarni śmieci:https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/201247335493749

➡️ Wyrok na francuską spalarnię:
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/154507226834427

➡️ Przykładowe badania naukowe dowodzące negatywnego wpływu spalarni na życie i zdrowie:
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/154507226834427

➡️ dr Agnieszka Bronowicka-Szydełko z Zakładu Biochemii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (nazwa uczelni została podana w celach weryfikacyjnych) o dioksynach:
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/videos/276977943958371/

➡️ Stanowisko Stowarzyszenia EKO-UNIA:
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/202779415340541

➡️ Co zamiast spalarni?:
https://www.facebook.com/stopspalarni.wro/posts/117868663831617

—-

* orientacyjna rzeczywista masa powstającego CO2 w wyniku spalania odpadów

** udział masy spalanych odpadów w stosunku do całkowitej ilości zebranych odpadów komunalnych nie może przekraczać 30%. Zgodnie z najnowszą analizą gospodarki odpadami, we Wrocławiu odbieranych jest łącznie 329 tys. ton odpadów rocznie, w tym 191 tys. jako odpady zmieszane. Na przestrzeni ostatnich 5 lat poziomy selektywnej zbiórki zwiększają się z roku na rok, a równolegle ilość odpadów zebranych jako zmieszane maleje. Wszystko to oznacza, że odpadów nadających się do spalania z gminy Wrocław i okolicznych będzie coraz mniej. Tymczasem działalność spalarni obliczona jest na ok. 25-30 lat i musi mieć zapewniony minimalny poziom wsadu. W sytuacji niewystarczających ilości lokalnie wytwarzanych odpadów będą musiały być one sprowadzane.